Veel blijft geheim rondom ingrijpen bij chipmaker Nexperia

In dit artikel:

Nexperia in Nijmegen draait door, maar staat onder zware staatscontrole nadat het demissionaire kabinet eind september ingreep. De Nederlandse overheid nam de zeggenschap over intellectueel eigendom en personeel tijdelijk over, zette de topman buiten spel en liet vrijwel alle aandelen onderbrengen in een onafhankelijke trust. De ingreep volgt op een bevel dat volgens documenten van eigenaar Wingtech op 30 september werd gegeven: Nexperia mag een jaar lang niets doen met zijn IP of personeel.

Het bedrijf, dat in Nijmegen ongeveer 400 mensen in dienst heeft (14.000 wereldwijd), maakt relatief eenvoudige chips voor onder meer de auto-industrie en zonnepanelen. Omdat zulke chips ook in militaire toepassingen kunnen terechtkomen, bestaat volgens veiligheidsexperts zorg dat producten via China in bijvoorbeeld Rusland belanden — een risicovrees die ook door de Verenigde Staten wordt gedeeld.

Een dag na het Nederlandse bevel vroeg de Nederlandse en Duitse Nexperia-top een spoedonderzoek aan bij de Ondernemingskamer; die zou direct ingegrepen hebben door de aandelen van Wingtech bij een onafhankelijke derde te stallen. Een week later werd een onafhankelijke directeur benoemd en 99 procent van de aandelen in een trust geplaatst. De precieze rol en beslissingen van de Ondernemingskamer zijn echter zeer geheim; de rechtbank heeft de zaak onder geslotenheid gebracht, waardoor ministeriële woordvoerders nauwelijks inhoudelijke toelichting geven.

Nexperia zelf beperkt zich tot een kort statement dat het zich aan wetten en exportregels houdt en in contact staat met autoriteiten. Chinese documenten melden dat het bedrijf onderzoekt of het in beroep kan gaan. De Europese Commissie zegt in nauw overleg te zijn met Nederland en noemt de Nederlandse actie een aanpak van een potentieel risico voor Nederlandse en Europese economische veiligheid; mogelijke vervolgstappen worden bekeken.

Achtergrond: Nexperia is een afsplitsing van NXP en werd in 2019 door het Chinese Wingtech overgenomen. Eerdere uitbreidingsplannen in het VK en Duitsland leidden al tot ingrepen vanwege veiligheidszorgen; ook de poging in 2023 om startup Nowi te kopen trok in Nederland aandacht. Wingtech staat op een Amerikaanse lijst met verkoopbeperkingen voor toezichthoudende technologie, wat de geopolitieke gevoeligheid van de zaak verklaart.