Van plek 80 en 51 naar de kamer, Colin en Jan geloven er in
In dit artikel:
In Doesburg staat Colin Rijmers (34) op een winderig plein met zijn verkiezingsposter en deelt folders uit, ondanks dat hij op nummer 80 van de VVD-lijst staat — een plaats die in de praktijk bijna zeker niet tot een Kamerzetel leidt. Rijmers werkt als lobbyist voor de gemeente Apeldoorn en wil met zijn kandidatuur vooral aandacht vestigen op Oost‑Nederland: Gelderland is volgens hem te weinig zichtbaar in Den Haag, terwijl de provincie groot en grensgericht is. Hij noemt zijn plek op de lijst een begin van een politieke loopbaan en zegt dat zijn werk hem juist ook deuren in Den Haag opent; hij heeft vooraf gesproken met de gemeentesecretaris over de combinatie van werk en politiek.
Op station Ede‑Wageningen deelt Jan Daenen (29) flyers uit; hij staat op plek 51 voor de GroenLinks–PvdA-lijst. Daenen is fractievoorzitter van de PvdA in Gelderland en provinciaal statenlid. Net als Rijmers hamert hij op betere vertegenwoordiging van Gelderlanders: momenteel komt nog maar zo’n 9 procent van de Tweede Kamerkandidaten uit Gelderland, terwijl bijna 12 procent van de Nederlandse bevolking daar woont.
De kans dat iemand vanaf een lage plaats alsnog in de Kamer komt, bestaat via voorkeurstemmen. Dat vereist 25 procent van de kiesdeler — in 2021 lag die drempel bijvoorbeeld rond de 17.371 stemmen — waardoor alleen uitzonderlijk populaire lijstduwers kans maken.
Rijmers en Daenen zijn geen uitzondering: meerdere kandidaten uit de regio bezetten weinig kansrijke plekken op lijsten van verschillende partijen, onder wie Daniëlle van de Weerd (nr. 25, Partij voor de Dieren), Elaine Toes (nr. 28, Belang van Nederland), André Verschoor (nr. 34, 50Plus) en drie namen op de lijst van Vrede voor Dieren. De gezamenlijke indruk is dat lokale politici met ambitie zich zichtbaar maken in hun woonplaatsen en proberen de politieke aandacht voor Gelderland en Oost‑Nederland te vergroten, ook al is daadwerkelijke verkiezing vanuit zulke posities onwaarschijnlijk zonder een enorme voorkeurstemaanhang.