Methaan uit rivieren en meren verergert opwarming aarde

In dit artikel:

Onder het ogenschijnlijk rustige oppervlak van meren en rivieren ontstaan continu broeikasgassen: micro-organismen in de bodems verteren bladeren en ander organisch materiaal en zetten dat om in CO2 en vooral methaan. Ecoloog Sarian Kosten van de Radboud Universiteit onderzoekt waarom en waaruit die gassen omhoog borrelen, omdat methaan volgens het KNMI 30–70 keer sterker bijdraagt aan opwarming dan CO2.

De uitstoot is zeer grillig: op één plek kan niets gebeuren, enkele meters verder rijzen plotseling bellen op. Wind, scheepvaart, vis, en veranderende luchtdruk kunnen bubbels losmaken; hogere watertemperaturen en een overmaat aan voedingsstoffen (meststoffen, rioollozingen) versnellen het proces. Vervuilde wateren en visvijvers laten daarom vaak hogere concentraties zien. Ook Wageningse professor Nynke Hofstra bevestigt dat warmte en nutriënten de productie en afbraak van plantenmateriaal versnellen, wat de uitstoot vergroot.

Om die variatie nauwkeurig te volgen bouwden Kosten en collega’s bij het Technocentrum van Radboud een speciaal meetinstrument. Met beter begrip van timing en locaties van ebullitie willen onderzoekers natuurlijke en beheersmaatregelen ontwikkelen. Een op korte termijn inzetbare ingreep is baggeren van organisch rijke sliblagen, maar de verbetering hangt sterk af van hoe die bagger later wordt verwerkt. De studies lopen niet alleen in Nederland maar ook in warmere gebieden zoals Brazilië, waar de effecten sterker zijn. Volgend Kosten biedt het nieuwe inzicht realistische kansen om de methaanuitstoot van zoetwaterecosystemen terug te dringen, ook al is helemaal stoppen onwaarschijnlijk.