Else en Leontien hebben een verslaving die zelfs hun kamers overneemt
In dit artikel:
In Apeldoorn zijn puzzels niet alleen tijdverdrijf maar voor veel mensen echte verslaving geworden. Twee vaste gezichten zijn Else Kranen (62) en Leontien Reedijk, die beide actief zijn in de lokale puzzelclub en regelmatig meedoen aan de maandelijkse puzzelavond en de zaterdagochtend puzzelruilbeurs. Else heeft thuis een kamer van een uitwonend kind omgevormd tot puzzelwerkplek en werkt vrijwel wekelijks een duizendstukjespuzzel af; Leontien kan zo’n exemplaar zelfs in één avond leggen, maar houdt zichzelf bewust in om lichamelijke klachten te vermijden.
Het ruilen van puzzels staat centraal: leden wisselen eerder gebruikte dozen uit in plaats van steeds nieuwe aan te schaffen. Dat idee kreeg extra vaart toen kringloopwinkel Zero Waste tijdens de coronaperiode dicht moest en een online ruilgroep opzette. Die groep groeide uit tot ruim 435 leden en leidde tot honderden ruiltransacties. De fysieke ruilbeurs vindt nu tijdelijk plaats op het Zwitsalterrein, waar vaste bezoekers vaak al vroeg staan te wachten om de beste exemplaren te bemachtigen. Vrijwilligers zoals Else nemen de binnengebrachte puzzels in ontvangst en leggen ze uit op schappen; ze bewaart zelf soms de leukste exemplaren voor later.
Voor veel deelnemers is puzzelen niet alleen duurzaam en gezellig maar ook een mentale steun. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat puzzelen het brein oefent en het visueel-ruimtelijk inzicht verbetert. Voor Leontien, die ADHD heeft en hoogsensitief is, biedt het langdurig focussen een rustpunt: de activiteit heeft een duidelijk begin en einde, geeft structuur en levert voldoening op bij voltooiing. Niet iedereen bewaart de puzzels: waar sommige verzamelaars kamers vol hebben staan, ruilen anderen hun favorieten door en hopen ze later weer tegen te komen op de beurs.
Tijdens de meest recente beurs werden 126 puzzels binnengebracht en 125 geruild; er waren ongeveer 25–30 bezoekers. De ruilbeurs is telkens op de tweede zaterdag van de maand van 10.00 tot 12.00 uur op het Zwitsalterrein in Apeldoorn. Het verhaal verscheen in het kader van Omroep Gelderlands programma Effe buurten, dat lokale initiatieven en mensen in de regio belicht.